Το αποκαλούν το «μεσογειακό παράδοξο»: Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής το 2018 πραγματοποιήθηκε μια μεγάλη πανελλαδική επιδημιολογική έρευνα από την Ελληνική Διατροφολογική Εταιρεία, στα πλαίσια της Μελέτης “Healthy for Life”.
Αντικείμενο αποτέλεσαν οι διαστάσεις του φαινομένου (επιπολασμός) της έλλειψης βιταμίνης D στον ελληνικό πληθυσμό.
Το «μεσογειακό παράδοξο»
Τα τελευταία χρόνια είναι πολύ συχνή η ανεπάρκειά της βιταμίνης D σε ολόκληρο το Δυτικό κόσμο. Μάλιστα, σχετικά με το θέμα αυτό πρόσφατα γίνεται λόγος για ευρωπαϊκή πανδημία. Ακόμα και στις ανατολικές και νότιες μεσογειακές περιοχές και παρά τη φαινομενική ηλιοφάνεια, παρατηρείται υψηλός επιπολασμός χαμηλού status βιταμίνης D. Το φαινόμενο αυτό αποκαλείται ως «μεσογειακό παράδοξο», το οποίο όπως διαπιστώνεται αφορά και στη χώρα μας. Παρ’ όλο που η Ελλάδα χαρακτηρίζεται από παρατεταμένη ηλιοφάνεια, οι περισσότεροι Έλληνες εμφανίζουν υψηλό βαθμό ανεπάρκειας βιταμίνης D στον οργανισμό τους.
Αποτελέσματα της μελέτης
- Στην παρούσα μελέτη η μέση τιμή βιταμίνης D για τους Έλληνες ήταν 23,06 ng/ml (υποδηλώνει ανεπάρκεια)
- Ο επιπολασμός της ανεπάρκειας βιταμίνης D [25(ΟΗ)D<30 ng/ml] βρέθηκε να αντιστοιχεί στο 72,03% του πληθυσμού
- Από αυτούς το 17,55% εντοπίστηκε ότι παρουσιάζει σημαντική έλλειψη [25(ΟΗ)D<12 ng/ml].
Το άλλο παράδοξο
Επίσης, παρατηρήθηκε μία στατιστικά σημαντική επίδραση της εποχικότητας δεδομένου ότι η ανεπάρκεια και έλλειψη βιταμίνης D ήταν χαμηλότερη μετά τη καλοκαιρινή περίοδο δηλαδή κατά τους φθινοπωρινούς μήνες: Σεπτέμβριος – Νοέμβριος, ενώ ήταν υψηλότερος μετά τη χειμερινή περίοδο δηλαδή κατά τους μήνες της άνοιξης: Μάρτιος – Μάιος. Τα χαμηλότερα ποσοστά ανεπάρκειας και έλλειψης, καταγράφηκαν το μήνα Σεπτέμβριο (49,9% και 10,7%, αντίστοιχα), ενώ τα υψηλότερα το μήνα Μάρτιο (88,6% και 21,6%, αντίστοιχα).
Τέλος, όσον αφορά τη διαιτητική πρόσληψη της βιταμίνης D, τo σύνολο του πληθυσμού της μελέτης βρέθηκε να έχει πρόσληψη κάτω από τη συνιστώμενη εκτιμωμένη μέση απαίτηση (estimated average requirement, EAR). Ωστόσο, η διαιτητική πρόσληψη βιταμίνης D δε βρέθηκε να σχετίζεται με τα επίπεδά της στο αίμα, γεγονός που μπορεί να οφείλεται στην πολύ χαμηλή πρόσληψη από τον πληθυσμό της μελέτης.
Συμπεράσματα
• Με βάση τα ευρήματα της παρούσας μελέτης ο επιπολασμός της ανεπάρκειας και έλλειψης βιταμίνης D σε Έλληνες ενήλικες (19-60 ετών) είναι εξαιρετικά υψηλός (ειδικά στις γυναίκες), ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του χειμώνα και της άνοιξης.
• Η αστικοποίηση και πολύ περισσότερο το αυξημένο σωματικό βάρος αυξάνουν σημαντικά την πιθανότητα χαμηλών επιπέδων βιταμίνης D.
• Η διαιτητική πρόσληψη βιταμίνης D βρέθηκε να είναι κάτω από τα συνιστώμενα επίπεδα για το σύνολο του πληθυσμού της μελέτης.
Οι λόγοι της “οξύμωρης” παρατηρούμενης υψηλής έλλειψης και ανεπάρκειας βιταμίνης D στην Ελλάδα, μπορεί να είναι τουλάχιστον τέσσερις.
- Κατά πρώτο λόγο το γεωγραφικό πλάτος της Ελλάδας (34°- 41°) δεν επιτρέπει επαρκή υπεριώδη ακτινοβολία τους χειμερινούς μήνες και ιδιαίτερα στις βόρειες περιοχές της (γεωγραφικό πλάτος> 39°).
- Κατά δεύτερο λόγο η κύρια πηγή λήψης λιπαρών τροφών στην χώρα μας, δηλαδή το ελαιόλαδο, δεν περιέχει βιταμίνη D.
- Κατά τρίτον, η μελαχρινή επιδερμίδα που χαρακτηρίζει τους περισσότερους. Όπως διαπιστώνεται μέσα από τη βιβλιογραφία τα άτομα με σκούρα επιδερμίδα είναι πολύ πιο ευαίσθητα (3-7 φορές περισσότερο) στην έλλειψη βιταμίνης D.
- Τέλος, καθοριστικό παράγοντα αποτελεί ο περιορισμένος χρόνος που δαπανάται σήμερα σε εξωτερικούς χώρους. Στα παραπάνω μπορεί κανείς να προσθέσει και την ευρεία χρήση αντηλιακών: ένα αντηλιακό με δείκτη προστασίας (SPF) 15 μπορεί να περιορίσει έως και 99% την παραγωγή βιταμίνης D στο δέρμα
Σε άλλη αναφορά γίνεται λόγος και για την μόλυνση της ατμόσφαιρας στις μεγάλες πόλεις όπου κινούμαστε καθημερινά, εμποδίζει την ηλιακή ακτινοβολία να φτάσει στο δέρμα μας.
Το «μεσογειακό παράδοξο» έχει την εξήγηση του: Γεωμηχανική!
Ούτε ο λόγος 1, ούτε ο λόγος 2, ούτε ο λόγος 3, αλλά ούτε και ο 4 ισχύουν για την έλλειψη βιταμίνης D στους Έλληνες και τους καταρρίπτουμε όλους:
- Οι Έλληνες που ζουν στην Ελλάδα ανέκαθεν με το ίδιο γεωγραφικό πλάτος (εκτός κι αν άλλαξε και δεν το ξέρουμε) δεν εμφάνιζαν έλλειψη βιταμίνης D, παλαιότερα. Η έλλειψη άρχισε να εμφανίζεται σταδιακά μετά από την έναρξη των υποτιθέμενων προγραμμάτων Γεωμηχανικής στη χώρα και ειδικότερα μετά την αρχή των μνημονίων που εντάθηκαν σε δραματικό βαθμό.
- Μια ζωή οι Έλληνες μεσογειακή διατροφή έκαναν, τώρα φταίει ότι τρώνε μόνο ελαιόλαδο. Και που δεν τρώνε μόνο αυτό, τρώνε και βούτυρο και αυγά και πολλά ψάρια
- Το ίδιο δέρμα είχαν οι Έλληνες και παλιά, εκτός κι αν τους το μαύρισαν κι αυτό τα μνημονιακά χρόνια, εκτός από την ψυχή
- Αντηλιακά έβαζαν ανέκαθεν, και στην τελική ποιος ευθύνεται για την υστερία “βάλτε αντηλιακά” τα οποία είναι και καρκινογόνα επειδή σχεδόν όλα τα ευρείας κατανάλωσης περιέχουν διοξείδιο του τιτανίου σε νανοσωματίδια;
Και πάμε στον πέμπτο λόγο που είναι η «μόλυνση της ατμόσφαιρας στις μεγάλες πόλεις». Ξαναλέω, λοιπόν, τότε γιατί έχουν έλλειψη βιταμίνης D και όσοι ζουν εκτός μεγαλουπόλεων; Και πόσο μεγαλύτερη είναι τώρα η μόλυνση από την δεκαετία του ’70 που υπήρχε το σοβαρό πρόβλημα αιθαλομίχλης λόγω κακών καυσίμων;
Το «μεσογειακό παράδοξο» στην Ελλάδα – Τα δικά μας συμπέρασμα:
- Πρώτον, όπως είπαμε, είναι τα προγράμματα Γεωμηχανικής. Η φωτό είναι από σημερινή πασαρέλα
- Δεύτερον, είναι η παρατεταμένη πλέον χειμωνιά. Περισσότερη ηλιοφάνεια έχει η Γερμανία, με τα φωτοβολταϊκά της, παρά η Ελλάδα
- Τρίτον, είναι η συχνή και παρατεταμένη επισκεψιμότητα της σκόνης από την Αφρική. Το «σπάνιο ανοιξιάτικο φαινόμενο» που δεν σημαίνει ότι υποχρεωτικά πρέπει να γίνεται κάθε Άνοιξη, γίνεται πλέον ΑΜΕΣΩΣ μόλις γυρίσει ο καιρός σε νοτιά, ανεξαρτήτου εποχής. Με λίγα λόγια, μόλις τελειώσουν οι εισβολές από τον Βορρά με χιονιάδες και κρύο, καπάκι έρχεται η σκόνη. Πόσες ώρες προλαβαίνει κανείς να δει μπλε καθαρό ουρανό; Ελάχιστες!
Διπλό το έγκλημα, αφού και εκτός ότι καταστρέφουν το περιβάλλον και την οικονομία μας, καταστρέφουν και την υγεία μας!
Τα χαμηλά επίπεδά της στο αίμα έχουν συσχετιστεί με την παθογένεση ή/και την εξέλιξη διάφορων χρόνιων ασθενειών όπως είναι η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ορισμένες μορφές καρκίνου, αλλά και αυτοάνοσες παθήσεις (σακχαρώδης διαβήτης 1, σκλήρυνση κατά πλάκας, ψωρίαση κλπ.). Η συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση 73 μελετών παρατήρησης και 22 τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών με 849.412 και 30.716 συμμετέχοντες, αντίστοιχα, αποκάλυψε σε εκείνους με επίπεδα 25(OH)<10 ng/ml έναντι εκείνων με ≥ 30 ng/ml μία αύξηση του σχετικού κινδύνου 1,14 (14%) για θάνατο από καρκίνο και 1,35 (35%) για θάνατο από καρδιαγγειακή νόσο. Επίσης, εντόπισε 1,30 (30%) για θάνατο από διάφορες άλλες αιτίες και 1,35 (35%) για όλες τις αιτίες θνησιμότητας – αναφέρει η μελέτη.
Η σιωπή είναι συνενοχή…