Η Ευρώπη πρέπει να μειώσει την εξάρτησή της από τις Ηνωμένες Πολιτείες και να αποφύγει να παρασυρθεί σε μια σύγκρουση μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ για την Ταϊβάν, δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν σε συνέντευξή του κατά την πτήση της επιστροφής απ’ το Πεκίνο, όπου πραγματοποίησε τριήμερη κρατική επίσκεψη.
Μιλώντας στη γαλλική εφημερίδα Les Echos και στο POLITICO, ο Μακρόν τόνισε τη θεωρία του για «στρατηγική αυτονομία» προκειμένου η Ευρώπη, πιθανώς υπό την ηγεσία της Γαλλίας, να γίνει «τρίτη υπερδύναμη».
Είπε ότι «ο μεγάλος κίνδυνος» που αντιμετωπίζει η Ευρώπη είναι ότι «μπλέκεται σε κρίσεις που δεν είναι δικές μας, κάτι που την εμποδίζει να οικοδομήσει τη στρατηγική της αυτονομία».
Ο Σι Τζινπίνγκ και το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα έχουν υποστηρίξει με ενθουσιασμό την ιδέα του Μακρόν για στρατηγική αυτονομία και οι Κινέζοι αξιωματούχοι αναφέρονται συνεχώς σε αυτήν στις συνομιλίες τους με τις ευρωπαϊκές χώρες. Η ηγεσία του κόμματος και αναλυτές στο Πεκίνο είναι πεπεισμένοι ότι η Δύση βρίσκεται σε παρακμή και η Κίνα βρίσκεται σε ανοδική πορεία και ότι η αποδυνάμωση της διατλαντικής σχέσης θα βοηθήσει στην επιτάχυνση αυτής της τάσης.
«Το παράδοξο θα ήταν, την στιγμή που τοποθετούμε τα στοιχεία μιας πραγματικής ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας, να προσπαθήσουμε να ακολουθήσουμε την αμερικανική πολιτική από κάποιο αντανακλαστικό πανικού», είπε ο Μακρόν στη συνέντευξη.
«Προτεραιότητά μας δεν είναι η προσαρμογή μας στην ατζέντα των άλλων σε όλες τις περιοχές του κόσμου», είπε ο Γάλλος πρόεδρος. «Για ποιον λόγο θα έπρεπε να συντονιστούμε με τον ρυθμό που έχει επιλεγεί από τους άλλους;
Στην δεδομένη στιγμή οφείλουμε να θέσουμε στους εαυτούς μας το ερώτημα του δικού μας συμφέροντος, γνωρίζοντας ότι δεν θέλουμε να μπούμε στην λογική των μπλοκ».
«Το ερώτημα που πρέπει να απαντήσουν οι Ευρωπαίοι… είναι προς το συμφέρον μας να επιταχύνουμε [μια κρίση] στην Ταϊβάν; Όχι. Το χειρότερο θα ήταν να σκεφτούμε ότι εμείς οι Ευρωπαίοι θα έπρεπε να ακολουθούμε» στο θέμα της Ταϊβάν «και να προσαρμοζόμαστε στους αμερικανικούς ρυθμούς ή στην κινεζική υπεραντίδραση».
Λίγες ώρες μετά την πτήση του από την Γκουανγκζού με κατεύθυνση το Παρίσι, η Κίνα ξεκίνησε μεγάλες στρατιωτικές ασκήσεις γύρω από το αυτοδιοικούμενο νησί της Ταϊβάν, το οποίο η Κίνα ισχυρίζεται πως αποτελεί έδαφός της, αλλά οι ΗΠΑ έχουν υποσχεθεί να οπλίσουν και να υπερασπιστούν.
Αυτές οι ασκήσεις ήταν μια απάντηση στη δεκαήμερη διπλωματική περιοδεία της Προέδρου της Ταϊβάν Τσάι Ινγκ-Γουέν σε χώρες της Κεντρικής Αμερικής που περιελάμβανε μια συνάντηση με τον Ρεπουμπλικανό Πρόεδρο της Βουλής των ΗΠΑ Κέβιν ΜακΚάρθι στην Καλιφόρνια. Άτομα που γνωρίζουν το πώς σκέφτεται ο Μακρόν, είπαν ότι ήταν χαρούμενος που το Πεκίνο περίμενε τουλάχιστον μέχρι να βγει από τον κινεζικό εναέριο χώρο πριν ξεκινήσει την άσκηση προσομοίωσης «περικύκλωσης της Ταϊβάν».
Ο Μακρόν και ο Σι συζήτησαν «έντονα» για την Ταϊβάν, σύμφωνα με Γάλλους αξιωματούχους που συνόδευαν τον πρόεδρο, ο οποίος φαίνεται να έχει υιοθετήσει μια πιο συμφιλιωτική προσέγγιση από τις ΗΠΑ ή ακόμη και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Η σταθερότητα στα στενά της Ταϊβάν είναι υψίστης σημασίας», είπε στον Σι η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία συνόδευε τον Μακρόν σε μέρος της επίσκεψής του, κατά τη συνάντησή τους στο Πεκίνο την περασμένη Πέμπτη. «Η απειλή [της] χρήσης βίας για την αλλαγή του status quo είναι απαράδεκτη».
Ο Σι απάντησε λέγοντας ότι όποιος πιστεύει ότι θα μπορούσε να επηρεάσει το Πεκίνο στην Ταϊβάν έχει αυταπάτες.
Ο Μακρόν φαίνεται να συμφωνεί με αυτή την εκτίμηση.
«Οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν να επιλύσουν την κρίση στην Ουκρανία. Πώς μπορούμε να πούμε αξιόπιστα για την Ταϊβάν, «προσέξτε, αν κάνετε κάτι λάθος, θα είμαστε εκεί»; Εάν θέλετε πραγματικά να αυξήσετε τις εντάσεις, αυτός είναι ο τρόπος να το κάνετε», είπε.
Στην τριμερή συνάντησή του με τον Μακρόν και τη φον ντερ Λάιεν την περασμένη Πέμπτη στο Πεκίνο, ο Σι Τζινπίνγκ παρέκλινε από την ατζέντα μόνο σε δύο θέματα – την Ουκρανία και την Ταϊβάν – σύμφωνα με κάποιον που ήταν παρών στην αίθουσα.
«Ο Σι ήταν εμφανώς ενοχλημένος επειδή θεωρήθηκε υπεύθυνος για τη σύγκρουση στην Ουκρανία και υποβάθμισε την πρόσφατη επίσκεψή του στη Μόσχα», είπε αυτό το πρόσωπο. «Ήταν ξεκάθαρα εξοργισμένος από τις ΗΠΑ και πολύ αναστατωμένος για την Ταϊβάν, από τη διέλευση του Ταϊβανέζας προέδρου μέσω των ΗΠΑ και [το γεγονός ότι] ζητήματα εξωτερικής πολιτικής εγείρονταν από τους Ευρωπαίους».
Σε αυτή τη συνάντηση, ο Μακρόν και η φον ντερ Λάιεν τήρησαν παρόμοιες απόψεις για την Ταϊβάν, είπε αυτό το πρόσωπο. Αλλά ο Μακρόν πέρασε στη συνέχεια περισσότερες από τέσσερις ώρες με τον Κινέζο ηγέτη, πολλές από αυτές με μόνο μεταφραστές παρόντες, και ο τόνος του ήταν πολύ πιο συμβιβαστικός από εκείνον της φον ντερ Λάιεν όταν μιλούσε με δημοσιογράφους.
Ο Μακρόν υποστήριξε επίσης ότι η Ευρώπη είχε αυξήσει την εξάρτησή της από τις ΗΠΑ για όπλα και ενέργεια και τώρα πρέπει να επικεντρωθεί στην ενίσχυση των ευρωπαϊκών αμυντικών βιομηχανιών.
Πρότεινε επίσης η Ευρώπη να μειώσει την εξάρτησή της από την «εξωεδαφικότητα του δολαρίου ΗΠΑ», έναν βασικό στόχο πολιτικής τόσο της Μόσχας όσο και του Πεκίνου.
«Εάν οι εντάσεις μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων θερμανθούν… δεν θα έχουμε το χρόνο ούτε τους πόρους να χρηματοδοτήσουμε τη στρατηγική μας αυτονομία και θα γίνουμε υποτελείς», είπε.
Τα βρήκαν κατά την συνάντηση
Η Γαλλία και η Κίνα κατέληξαν σε συμφωνία να συνεργαστούν για την εμβάθυνση της στρατιωτικής συνεργασίας, κατά το ταξίδι του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν στην Κίνα, με κοινή έκκληση για ειρήνη στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν οι κυβερνήσεις του Μακρόν και του Κινέζου ηγέτη Σι Τζινπίνγκ, το Νότιο Θέατρο του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού της Κίνας – που είναι κυρίως υπεύθυνο για τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας – θα «εμβαθύνει τον διάλογο» με τη διοίκηση Ασίας-Ειρηνικού των γαλλικών δυνάμεων.
Σύμφωνα με το Politico σχετικά με την Ουκρανία, η δήλωση αναφέρει: «Και οι δύο πλευρές υποστηρίζουν όλες τις προσπάθειες για την αποκατάσταση της ειρήνης στην Ουκρανία με βάση το διεθνές δίκαιο και τους σκοπούς και τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών».
Κάλεσε τη Ρωσία να διασφαλίσει την ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων της Ουκρανίας. Η Κίνα και η Γαλλία «αντιτίθενται στις ένοπλες επιθέσεις εναντίον πυρηνικών σταθμών παραγωγής ενέργειας και άλλων ειρηνικών πυρηνικών εγκαταστάσεων» και υποστηρίζουν τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας στη διασφάλιση «της ασφάλειας και της προστασίας του εργοστασίου της Ζαπορίζια», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Κάλεσαν επίσης «όλα τα μέρη της σύγκρουσης» να «τηρήσουν απαρέγκλιτα το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο».
Μία ημέρα νωρίτερα η συνάντηση Μαρκόν έμοιαζε να καταλήγει σε φιάσκο. Οι μεγάλες προσδοκίες για τη συνάντηση με τον Σι Τζινπίνγκ έδειχναν να μην επαληθεύονται, με τον Κινέζο πρόεδρο να επιμένει στη στάση που έχει υιοθετήσει για τον πόλεμο στη Ρωσία και να δυσανασχετεί αρκετές φορές με όσα έλεγε δημόσια ο Εμανουέλ Μακρόν.
Μάλιστα, ο Γάλλος πρόεδρος συνοδευόταν από την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε μια προσπάθεια πολιτικού συμβολισμού για να επιδείξει ότι η ΕΕ είναι ενωμένη και ισχυρή. Αλλά, η πρόεδρος της Κομισιόν «έφαγε πόρτα», καθώς δεν συμμετείχε τελικά στις συναντήσεις.
Ο Γάλλος πρόεδρος μετέβη στην Κίνα ελπίζοντας να πιέσει την Κίνα να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης στη Ρωσία για να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η προσδοκία ήταν να κάνει το Πεκίνο να μιλήσει ενάντια στην απειλή του Κρεμλίνου να φιλοξενήσει πυρηνικούς πυραύλους στη Λευκορωσία. Δεν πήρε καμία τέτοια κουβέντα από το στόμα του Σι.
Σε μια προσπάθεια να επιδείξει το Ελιζέ μια «επιτυχία» του Εμανουέλ Μακρόν, αναφέρθηκε στην τελετή υπογραφής, με αξιωματούχους και επικεφαλής επιχειρήσεων να υπογράφουν διάφορες συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένης της πώλησης 160 αεροσκαφών Airbus. Σύμφωνα με το Ελιζέ, η κινεζική κυβέρνηση ενέκρινε την αγορά 150 αεροπλάνων Airbus A320 Neo και 10 Airbus A350. Ωστόσο, αυτό είναι «ξαναζεσταμένο φαγητό» καθώς αποτελεί μέρος μιας συμφωνίας ύψους 36 δισεκατομμυρίων ευρώ που είχε ανακοινώσει η Airbus πέρυσι. Διαψεύδοντας έτσι πανηγυρικά προηγούμενες πληροφορίες από αξιωματούχο των Ηλυσίων Πεδίων, που έλεγε ότι μια νέα πώληση γαλλικών αεροπλάνων στην Κίνα ήταν υπό διαπραγμάτευση.
Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της τελετής υπογραφής της συμφωνίας, κάθε Κινέζος υπουργός και στέλεχος επιχειρήσεων υποκλίθηκαν βαθιά στον Σι πριν υπογράψουν τις συμβάσεις με τους Γάλλους ομολόγους τους.