Δυο σφαίρες άλλαξαν τη μοίρα δυο εθνών, Ισραήλ και Παλαιστίνης, όταν ο Μπένιαμιν Νετανιάχου «σκότωσε» τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Γιτζάκ Ράμπιν…
Tου έλεγαν να φορέσει ένα αλεξίσφαιρο γιλέκο, αλλά εκείνος δεν άκουγε. Μετά, εύχονταν να τον είχαν πιέσει περισσότερο –θα έπρεπε να επιμείνουν– αλλά ήταν πρωθυπουργός και είχε αποφασίσει. Αρνιόταν να πιστέψει ότι ένας συμπολίτης του μπορεί να αποτελέσει θανάσιμη απειλή.
Κι έτσι, μια μέρα σαν σήμερα, τη νύχτα της 4ης Νοεμβρίου του 1995, ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ Γιτζάκ Ράμπιν στάθηκε μπροστά σε ένα μέγα πλήθος στο Τελ Αβίβ, φορώντας σακάκι και γραβάτα πάνω από ένα ελαφρύ βαμβακερό πουκάμισο. Ο όγκος της συγκέντρωσης είχε ξαφνιάσει τον Ράμπιν, που είχε αμφιβολίες αν οι Ισραηλινοί θα έβγαιναν στον δρόμο για να υποστηρίξουν τον ίδιο και την προσπάθειά του να συνάψει ειρήνη με τους Παλαιστίνιους· φοβόταν ότι η κεντρική πλατεία της πόλης – που δεν ονομαζόταν τότε Πλατεία Ράμπιν – θα ήταν σχεδόν άδεια.
Αλλά όχι μόνο δεν ήταν άδεια η πλατεία, αλλά ασφυκτιούσε από 100.000 ανθρώπους, μπορεί και περισσότερους!
Αντίθετα, ο τόπος ήταν γεμάτος με περισσότερους από 100.000 ανθρώπους, πολλοί από τους οποίους νέοι, και η ατμόσφαιρα, είπαν, ήταν ένδοξη. Ο Ράμπιν έδωσε μια ομιλία επιμένοντας ότι οι Ισραηλινοί ήταν έτοιμοι για ειρήνη, προτρέποντάς τους να ξεπεράσουν τους φόβους τους, να αφήσουν το παρελθόν και τελικά να σφυρηλατήσουν μια συμφωνία με τους γείτονές τους.
Η συναισθηματική φόρτιση κορυφώθηκε όταν η διάσημη τραγουδίστρια παραδοσιακής μουσικής Μίρι Αλόνι ερμήνευσε το δημοφιλές ισραηλινό τραγούδι – ύμνο για το ισραηλινό κίνημα ειρήνης – «Shir LaShalom» και κάλεσε τον Πρωθυπουργό να την συνοδεύσει προτείνοντάς του το μικρόφωνο. Απρόθυμα ο Ράμπιν, κοκκινίζοντας από συστολή, μουρμούρισε με τη βροντερή μπάσα φωνή του, διαβάζοντας τους στίχους από ένα χαρτί που του είχε δώσει κάποιος πλάι του. Όταν τέλειωσε όλη αυτή η δοκιμασία, ο ντροπαλός και συνεσταλμένος Γιτζάκ Ράμπιν, έβαλε το χαρτί στην τσέπη και κατευθύνθηκε στο αυτοκίνητό του. Πριν αποχωρήσει από τη σκηνή, ο Ράμπιν είχε πει λίγες λέξεις που έμελλε να είναι και οι τελευταίες του: «Να μην τραγουδάμε μόνο για την ειρήνη – ας κάνουμε ειρήνη!»…
Λίγο πιο κάτω, δεν περίμενε μόνο το υπηρεσιακό αυτοκίνητο τον Ράμπιν… Ο Γιγκάλ Αμίρ, ένας 25χρονος Εβραίος, φανατικός ορθόδοξος και εθνικιστής, ξεπετάχτηκε από το σκοτάδι και πυροβόλησε ψύχραιμα τον πρωθυπουργό δύο φορές. Λίγη ώρα αργότερα, ο Γιτζάκ Ράμπιν θα άφηνε την τελευταία του πνοή. Λίγους μήνες μετά, η κυβέρνηση του Ισραήλ θα ακολουθούσε τον δρόμο του φανατισμού, που όπλισε τον δολοφόνο, «σκοτώνοντας» την προοπτική ειρήνης ανάμεσα σε Παλαιστινίους και Ισραηλινούς. Κι από τότε έχουν περάσει σχεδόν 30 χρόνια και το αίμα, στον τόπο που γεννήθηκε, αλλά και σταυρώθηκε ο Χριστός, ρέει ασταμάτητα! Η δολοφονία του Ράμπιν ήταν πράξη πολιτικής βίας που πέτυχε πλήρως τον στόχο της!
Tα θεμέλια του φονικού είχαν πέσει στο Όσλο δυο χρόνια πριν, όταν είχαν συναντηθεί κάτω από άκρα μυστικότητα διαπραγματευτές από το Ισραήλ και την Παλαιστίνη. Η Συμφωνία που είχε σφραγιστεί στον κήπο του Λευκού Οίκου με τη θερμή χειραψία του Γιάσερ Αραφάτ με τον Ράμπιν, και με τις κουβέντες του τελευταίου: «Σας λέμε σήμερα με δυνατή και καθαρή φωνή: αρκετά αίμα και δάκρυα. Αρκετά!», δεν άρεσε στους φανατικούς ένθεν κακείθεν.
Ο Ράμπιν δεν ήταν ειρηνοποιός από τα νιάτα του: το 1987, είχε διατάξει τα ισραηλινά στρατεύματα να καταπνίξουν την πρώτη Παλαιστινιακή Ιντιφάντα, χτυπώντας αλύπητα τους Παλαιστινίους, που διαδήλωναν πετώντας πέτρες· ήταν τότε, που κατά τη διάρκεια αυτής της εξέγερσης γεννήθηκε η Χαμάς. Ο Ράμπιν ήταν ο στρατιώτης που έγινε πολιτικός: διοικητής κατά τη σύγκρουση του 1948 που οι Ισραηλινοί αποκαλούν Πόλεμο της Ανεξαρτησίας, νικητής ως Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου στον Πόλεμο των 6 ημερών, το 1967.
Ο Ράμπιν, στις ειρηνευτικές συνομιλίες στο Όσλο βρέθηκε αντιμέτωπος με ένα δίλλημα: ή να συνεχίσει να μάχεται με τα όπλα ή να βρει έναν διαφορετικό τρόπο αγώνα.
Οι Ισραηλινοί έβλεπαν τον Ράμπιν, ως έναν άνθρωπο που μπορούσαν να εμπιστευτούν κυρίως ως υπερασπιστή της άμυνας του έθνους· έτσι, όταν δήλωσε ότι είναι καιρός να επιτευχθεί συμφωνία με τους Παλαιστίνιους- ακόμα κι αν αυτό σήμαινε ότι θα εγκατέλειπε μέρος των εδαφών που είχε κατακτήσει το Ισραήλ το 1967- οι Ισραηλινοί ήταν έτοιμοι να τον ακούσουν· αλλά όχι όλοι!
Δεν είχε στεγνώσει το μελάνι στη Συμφωνία του Όσλο, όταν η ισραηλινή Δεξιά, και ειδικά οι έποικοι της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης και της Γάζας, την κατήγγειλαν ως προδοσία. Οι παλαιστινιακές ομάδες της Χαμάς και η Ισλαμική Τζιχάντ εξέφρασαν περισσότερο εκρηκτικά τη δική τους αντίθεση με τη Συμφωνία του Όσλο πυροδοτώντας βόμβες στο Ισραήλ: ανατινάζοντας λεωφορεία και σκοτώνοντας δεκάδες αμάχους.
Για τη συμβολή του στην επίτευξη των συμφωνιών του Όσλο, το 1994 ο Ράμπιν μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης με τον Γιάσερ Αραφάτ και τον Σιμόν Πέρες. Και ο Αραφάτ και ο Ράμπιν στιγματίστηκαν ως προδότες.
Kηδεία έκανε στον Ράμπιν, ο Νετανιάχου, πριν ακόμα τον σκοτώσουν. Το θερμόμετρο των αντιδράσεων για τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό συνεχώς ανέβαινε. Ο τότε ηγέτης της αντιπολίτευσης και σημερινός πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπένιαμιν Νετανιάχου, ήταν ο πρωταγωνιστής σε δύο διαβόητες διαδηλώσεις, όπου ανάμεσα στα συνθήματα του πλήθους κυριαρχούσε το: «Θάνατος στον Ράμπιν». Τον Ιούλιο του 1995, ο Νετανιάχου ήταν επικεφαλής μιας στημένης νεκρικής πομπής στην οποία προηγείτο ένα μαύρο φέρετρο.
Ο επικεφαλής της Εσωτερικής Ασφάλειας του Ισραήλ ζήτησε τότε από τον Νετανιάχου να χαμηλώσει τη ρητορική του, προειδοποιώντας τον, ότι η ζωή του πρωθυπουργού κινδύνευε. Ο Νετανιάχου αρνήθηκε. Ίσως, όπως ο Ράμπιν, δεν φανταζόταν ότι ένας Εβραίος θα σκότωνε ποτέ έναν δικό τους. Όμως και ο Ράμπιν έκανε λάθος: η απειλή και ο θάνατος προήλθαν από τα σπλάχνα του Ισραήλ.
Ημέρα Σάββατο, 4 Νοεμβρίου του 1995: Ο σωματοφύλακας του Ράμπιν, που έχει τραυματιστεί κι εκείνος, κατάφερε να βάλει τον Πρωθυπουργό στο αυτοκίνητο και διέταξε τον οδηγό να τρέξει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα προς το νοσοκομείο. Ο οδηγός ταράχτηκε τόσο που έχασε τον δρόμο. Ο Ράμπιν, από το πίσω κάθισμα, μιλούσε και καθησύχαζε τους δικούς του ότι δεν είναι κάτι σοβαρό, μέχρι που έχασε τις αισθήσεις του. Δέκα λεπτά μετά και αφού το όχημα είχε προκαλέσει τρακάρισμα παραβιάζοντας ερυθρό σηματοδότη, έφτασε στο νοσοκομείο.
Σε λίγη ώρα περισσότεροι από 12 χειρουργοί, που είχαν διασχίσει αγωνιωδώς το Ισραήλ, βρίσκονταν πάνω από τον τραυματία Ράμπιν.
Κάποιος από το πολιτικό Γραφείο του Πρωθυπουργού, αναζητούσε δωμάτιο, όπου ο Ράμπιν από την επομένη θα ασκούσε τα καθήκοντά του· μάταιο.
Αλλά ήταν μια ψεύτικη ελπίδα. «Ήταν νεκρός κατά την άφιξη», λέει ο καθηγητής Γιόζεφ Κλάουσνερ, τότε επικεφαλής της χειρουργικής στο Ichilov. Ήξερε ότι οι προσπάθειές τους για ανάνηψη ήταν μάταιες, ωστόσο οι γιατροί συνέχισαν: «Δεν ήθελαν να σταματήσουν». Τελικά ο Κλάουσνερ έπρεπε να σταματήσει και να κηρύξει επίσημα τον Ράμπιν νεκρό.
Πέρασαν δύο νοσοκόμες και η μία είπε στην άλλη, «Δεν πρόκειται να τα καταφέρει, αλλά δεν το λένε ακόμα στην οικογένεια».
Όσοι είχαν φθάσει στο νοσοκομείο κι ενημερώθηκαν για το μοιραίο, έπεσαν κυριολεκτικά στα πατώματα και άρχισαν να κλαίνε – γιατροί και επισκέπτες. Και ξαφνικά ολόκληρος ο κεντρικός διάδρομος και οι κοινόχρηστοι χώροι του νοσοκομείου γέμισαν από τεθλιμμένους συγγενείς, φίλους και πολίτες που κάπνιζαν δίχως σταματημό. Η εγγονή του Ράμπιν, η τότε 18χρονη Νόα, χαμογέλασε αιχμαλωτίζοντας τα δάκρυά της με μια ανάμνηση: ο παππούς της ήταν φανατικός καπνιστής! Δύο μέρες αργότερα, ο Ράμπιν τάφηκε στην Ιερουσαλήμ.
Παρόντες στην εξόδιο ακολουθία ήταν βασιλιάδες και βασίλισσες, πρόεδροι και πρωθυπουργοί, ακόμα και ο βασιλιάς Χουσεΐν της Ιορδανίας με τον οποίο ο Ράμπιν είχε υπογράψει συνθήκη ειρήνης μόλις ένα χρόνο νωρίτερα.
Από τον Αραφάτ ζητήθηκε παρακλητικά να μείνει μακριά, αν και επισκέφτηκε το σπίτι του Ράμπιν κατά τη διάρκεια του Σίβα, της παραδοσιακής εβδομάδας πένθους· με μια χειρονομία βαθύ σεβασμού, αφαίρεσε το κεφιέ του από το κεφάλι.
Ο δολοφόνος του Ράμπιν, Γιγκάλ Αμίρ, φοιτητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan το 1995, εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης για φόνο συν έξι χρόνια για τον τραυματισμό του σωματοφύλακα του Πρωθυπουργού· ποτέ δεν έχει δηλώσει ότι μετάνιωσε για ό,τι έκανε.
«Ήταν σαν αργή κίνηση. Θυμάμαι αυτά τα δευτερόλεπτα σαν να ήταν λεπτά». Λίγη ώρα αργότερα, ο πράκτορας Α θα έπαιρνε μια αντανακλαστική απόφαση να μην πυροβολήσει τον Αμίρ αλλά να τον κρατήσει στη ζωή, ώστε να μπορέσει να δικαστεί. Κι όμως σε αυτά τα μεγάλα δευτερόλεπτα, ήταν μια διαφορετική σκέψη που τον διαπέρασε. «Αυτό που σκέφτηκα ήταν, αποτύχαμε». Είτε ο Ράμπιν ζούσε είτε πέθαινε, ένας ένοπλος είχε φτάσει αρκετά κοντά για να ρίξει δύο σφαίρες στον πρωθυπουργό. «Αποτύχαμε στη δουλειά μας. Στη δουλειά μου, απέτυχα . Και εξακολουθώ να κουβαλάω αυτό το συναίσθημα μαζί μου. Και, ειλικρινά, δεν μπορώ να το αφήσω. Ακόμα και μετά από τόσα χρόνια».
Σήμερα ο πράκτορας Α είναι δικηγόρος, η προηγούμενη ζωή του είναι ένα μυστικό που μοιράζεται μόνο με την οικογένειά του και τους στενότερους φίλους του.
Λίγο μετά το θάνατο του Ράμπιν, βρήκαν σε μια από τις τσέπες του το φύλλο στίχων για τον Σιρ ΛαΣαλόμ, το Τραγούδι για την Ειρήνη. Τα λόγια διαβάζονται διαφορετικά τώρα, ειδικά η γραμμή που θρηνεί για την αδυναμία να επαναφέρεις στη ζωή έναν νεκρό, γιατί κανένα «πικρό δάκρυ» δεν μπορεί να τον ξυπνήσει. Οι λέξεις στο κομμάτι χαρτί που έφερε το τραγούδι του Ράμπιν για την ειρήνη, ήταν βαμμένες με αίμα.
«Σήκωσε τα μάτια σου με ελπίδα, και όχι μέσα από το βλέμμα των τουφεκιών… Τραγουδήστε ένα τραγούδι για την αγάπη και όχι για τους πολέμους»…
Πρώην ανώτερος ισραηλινός αξιωματούχος θεωρεί τον Νετανιάχου υπεύθυνο για τη δολοφονία του Ράμπιν
Πρώην ανώτερος ισραηλινός κυβερνητικός αξιωματούχος θεωρεί τον πρώην πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου υπεύθυνο για τη δολοφονία του προκατόχου του Γιτζάκ Ράμπιν.
Η επίσημη επιτροπή έρευνας που σχηματίστηκε μετά τη δολοφονία αντιμετώπισε αμέλεια στην ασφάλεια του Ράμπιν, αλλά δεν ερεύνησε τι άνοιξε το δρόμο για αυτό το έγκλημα, τόνισε ο αξιωματούχος.
Ο Σιμόν Σέβες, πρώην γενικός διευθυντής και επικεφαλής του προσωπικού κατά τη διάρκεια της θητείας του Rabin, είπε ότι οι πρωθυπουργοί του Ισραήλ εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο δολοφονίας.
«Ο Νετανιάχου αρνήθηκε να κατηγορήσει τον Ράμπιν για προδοσία, αλλά δεν έκανε τίποτα για να σταματήσει την αιματηρή υποκίνηση», είπε ο Σέβες, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τον λόγο για τον οποίο κατηγορήθηκε ο Νετανιάχου ως υπεύθυνος για τη δολοφονία.
Ο Νετανιάχου συμμετείχε επίσης σε φεστιβάλ και διαδηλώσεις όπου υψώνονταν συνθήματα που κατηγορούσαν τον Ράμπιν για προδοσία. Oι διαδηλωτές σήκωσαν φωτογραφίες που έδειχναν τον Ράμπιν να βάζει το «keffiyeh» του Γιάσερ Αραφάτ και να φορά τη στολή ενός αξιωματικού του Γερμανού Ναζί επειδή υπέγραψε τις Συμφωνίες του Όσλο, εξήγησε ο Σέβες, κατηγορώντας τον Νετανιάχου ότι άκουγε πρόθυμα τις εκστρατείες υποκίνησης εναντίον του Ράμπιν.
Κατηγόρησε επίσης τον σύντροφο του Ράμπιν και τον αναπληρωτή του τότε, Σιμόν Πέρες, που έγινε προσωρινός πρωθυπουργός, για συγκάλυψη του ζητήματος της υποκίνησης. Σύμφωνα με τον Σέβες, ο Πέρες φοβόταν τη διεύρυνση του πεδίου της έρευνας και τον απασχόλησαν οι πρόωρες εκλογές που έγιναν τότε.
Επομένως, το δικαίωμα του Ράμπιν χάθηκε, μαζί με την ευκαιρία του Ισραήλ να λογοδοτήσουν όσοι ευθύνονται για τη διάδοση μιας ατμόσφαιρας διχασμού και μίσους που άνοιξε το δρόμο για τη δολοφονία, σημείωσε.
